Mae ymarferion ar gyfer Rapunzel, y panto gwych Nadoligaidd eleni, wedi hen ddechrau yn Theatr  Torch, Aberdaugleddau ac mae ein hactorion proffesiynol, lleol yn rhagweld amser cyffrous. Mae'r actores a'r coreograffydd, Freya Dare, yn un ohonyn nhw ac ar ôl ymddangos ar lwyfan y Torch mewn cynyrchiadau blaenorol, mae hi'n teimlo'n gartrefol iawn ar ei llwyfan lleol yn chwarae rhan Zephyr y Pâl.

Nid yw Freya yn ddieithr i actio a dawnsio ac mae'n rhedeg ei chwmni theatr ei hun gyda'i mam, Lynda, sy'n ysgrifennu dramâu gwreiddiol wedi'u hysbrydoli gan lenyddiaeth glasurol plant gyda neges amgylcheddol wedi'i gwehyddu ynddyn nhw.

“Dechreuais ddawnsio pan oeddwn yn dair oed. Roeddwn i bob amser yn dawnsio ac yn methu eistedd yn llonydd yn y tŷ ac yn aml iawn yn gofyn i fy mrawd a allai fe wneud y symudiad hwn roeddwn i wedi'i ddyfeisio. Aeth fy mam anhygoel â mi i'm dosbarth dawns cyntaf, ac roeddwn i wrth fy modd â'r teimlad o ryddid a llawenydd y mae dawns yn ei roi i chi. Rwy'n cofio prosiect o'r enw 'The Young Americans' wedi ymweld â Chaerfyrddin ac fe wnaethon ni weithio ar berfformio yn The Lyric ac roeddwn i'n gwybod bryd hynny fod y teimlad hwnnw o greu a pherfformio mor arbennig,” eglurodd Freya a chwaraeodd Agatha, unigolyn drwg comedig y llynedd ym mhantomeim Nadoligaidd Theatr  Torch, Jack and the Beanstalk.

Mae Freya yn dweud bod dawns ar gyfer unrhyw un a phawb ac nad oes rhwystrau, gyda chyfraniad y gynulleidfa yn hanfodol.

“Rwy’n credu bod dawns fel estyniad ar iaith lle gallwch chi gyfleu sut rydych chi’n teimlo mewn gwirionedd ar lefel ddyfnach lle mae geiriau weithiau’n methu. Gall dawnsio fynegi sut rydym yn teimlo a’n helpu i ollwng gafael ar emosiynau. Rwy’n caru’r ffordd y mae dawns yn dod â phobl at ei gilydd. Mae’r rhan fwyaf o fy atgofion hapusaf gyda grwpiau o bobl yn dawnsio gyda’i gilydd ac yn bendant, rwy’n credu y dylai pawb roi cynnig ar ddawns. Mae dawns yn rhywbeth naturiol sydd gennym ni i gyd ynom ni! Rwy’n dysgu dosbarthiadau dawns i bob oed a gallu o blant ifanc iawn i bobl yn eu 80au ac rydych chi’n dal i weld yr un llawenydd am symud i gerddoriaeth.”

Nid yn unig y bydd Freya yn chwarae rhan Zephyr – rôl gorfforol iawn gyda llawer o ddawnsio a siglo, bydd hi hefyd yn gyfrifol am goreograffu y pantomeim cyfan.

“Rwy’n gweithio gyda’r gerddoriaeth a’r geiriau fel fy ysbrydoliaeth gychwynnol. Mae ein Cyfansoddwr Cerddorol anhygoel, James Williams, bob amser yn creu ystod amrywiol o gerddoriaeth sy’n mynegi teimladau cymeriadau ar lefel arall. Rwy’n defnyddio coreograffi fel estyniad o’r teimlad hwnnw. Er enghraifft, efallai y byddwn yn cael darn o gerddoriaeth cŵl Jas ar gyfer unigolyn drwg, a gallai hynny sbarduno ysbrydoliaeth o symudiad rhyfedd neu arddull Jas cŵl Bob Fosse.

“Wrth weithio ar gân gomig, byddaf yn defnyddio corfforoldeb y cymeriad a geiriau’r gân i bennu’r coreograffi. Y llynedd mewn cân ar gyfer Jack and the Beanstalk, defnyddiais iaith arwyddion ar gyfer cân y Tylwyth Teg ac fe wnes i annog y gynulleidfa i ymuno. Rwy’n caru sut mae iaith arwyddion yn mynegi geiriau’n gorfforol ac yn ategu dawns mewn gwirionedd,” ychwanegodd Freya.

Mae gan banto Rapunzel, sy’n llawn gwallt, deimlad morwrol iddo gyda goleudy Sir Benfro yn chwarae rhan mawr iawn yn y stori. Bydd amrywiaeth o ddawnsio o rifau â thema’r môr i lawer o goreograffi hwyliog y gall cynulleidfaoedd eu hefelychu a chodi yn eu seddi a chymryd rhan.

“Rwy’n rhagweld rhywfaint o ysbrydoliaeth ar gyfer coreograffi o weithgareddau sy’n gysylltiedig â’r môr fel cychod rhwyfo Charleston/comig a dawnsio wedi’u hysbrydoli gan foroedd garw/llongddrylliad. Yn ogystal â symudiadau hwyliog, llawen y gall cynulleidfaoedd ymuno â nhw,” meddai Freya a oedd hefyd yn ddirprwy yn Beauty and the Beast a defnyddiodd ei chorfforoldeb i helpu i greu’r gwahanol gymeriadau yr oedd angen iddi eu chwarae.

Ac wrth i noson agoriadol o Rapunzel agosáu, mae Freya yn gyffrous iawn i weld cefnogwyr pantomeim y Torch yn eu lluoedd.

Daeth Freya i’r casgliad: “Pantomeim yw fy hoff dymor! Dw i wrth fy modd yn gweld y gynulleidfa’n colli, yn gweiddi, yn chwerthin hollti bol ac yn dawnsio gyda’r nos. Mae mor hyfryd bod yn rhan o Nadolig pobl. Fel plentyn, roeddwn i’n perfformio’n rheolaidd gyda fy ysgol ddawns yn ein panto lleol ac mae’r hud a deimlais bryd hynny wedi aros gyda mi. Dw i’n edrych ymlaen yn fawr at yr holl hwyl eleni.”

Bydd Rapunzel yn ymddangos ar lwyfan Theatr Torch o ddydd Sadwrn 06 Rhagfyr i ddydd Sul 28 Rhagfyr. Pris: £24.50 | £20.00 Gostyngiadau | £78.00 Perfformiad Teuluol. Amgylchedd Hamddenol - Dydd Sadwrn 13 Rhagfyr am 2pm. Perfformiad Dehongli Iaith Arwyddion Prydain (Liz May) - Dydd Mawrth 16 Rhagfyr 6pm.

Ewch i'r wefan am ragor o fanylion www.torchtheatre.co.uk neu ffoniwch y Swyddfa Docynnau ar (01646) 695267 neu gliciwch yma.