Mae'n Fawreddog ac yn Frawychus!

Mae plasty neo-Gothig sy'n dirywio yn sefyll wrth ymyl llyn, ei gorneli pydredig wedi'u hamgylchynu gan garped o betalau rhosod. Mae'n well gadael y cyfrinachau cartref pydredig hyn ar eu pennau eu hunain. Peidiwch â chael eich twyllo, nid dyma'r ffilm arswyd ddiweddaraf yn Hollywood, ond set syfrdannol Theatr Torch ar gyfer The Turn of the Screw.

Mae'r dylunydd setiau a gwisgoedd, Ruth Stringer, yn disgrifio ei chreadigaeth fel un "Anhygoel. Arswydus. Ysgerbydol." Mae ei dyluniad yn tynnu ar ogoniant y tai Fictoraidd sy'n llenwi ein hoff ddramâu cyfnod, ond hefyd yn un sy'n dadfeilio, yn pydru ac yn ormesol. "Rydych chi'n cael y syniad hwn o fawredd, ond mae'r cyfan yn pylu," eglura Ruth. "Mae'n edrych yn fawreddog ac yn frawychus".

Daw ei hysbrydoliaeth o bensaernïaeth neo-Gothig, celf gosod a thirweddau theatrig ffotograffwyr fel Tim Walker, yn ogystal â Henry James ei hun. Mae ei dyluniad ysgerbydol anhygoel wedi'i ffurfio o fframiau ffenestri gwag, rhannau o waliau a cholofnau, yn ogystal â thrawstiau a oedd yn amlwg yn dal waliau ar un adeg, yn gwahodd y gynulleidfa i ddychmygu eu fersiwn eu hunain o Bly - y tŷ lle mae'r ddrama wedi'i gosod.

Mae’r petalau rhosod sy’n amgylchynu’r set yn rhan bwysig o adrodd straeon y cynhyrchiad hwn.

“Maen nhw’n gysylltiedig ag un o’r presenoldebau ysbrydion yn y ddrama,” awgryma Ruth. “Mae’r stori’n cyfeirio at orthrwm rhywiol menywod yn oes Fictoria. Mae’r petalau rhosod yn cysylltu’n symbolaidd â hynny. Rydym wedi bod yn awyddus i ddefnyddio petalau go iawn, o ffynonellau cynaliadwy, yn hytrach na rhai plastig.”

Mae'r dull cynaliadwy hwn yn ganolog i waith creadigol Ruth.

“Rwy'n gwneud cynlluniau o amgylch cydrannau setiau presennol, yn ogystal ag eitemau presennol a adeiladwyd ar gyfer setiau blaenorol y gellir eu torri i lawr a'u hailbwrpasu, eu hailbeintio, eu hailddychmygu. Maent yn dod yn flociau adeiladu i mi, fel petai, i ddylunio â nhw.”

Un o nodweddion mwyaf beiddgar dyluniad Ruth yw'r elfen o ddŵr. “Mae’r stori’n cynnwys llyn, felly roedd Chelsey a minnau eisiau dod â hynny’n fyw ar y llwyfan. Fodd bynnag, nid oeddem am iddo fod yn nodwedd yn unig, roeddem am iddo ryngweithio â’r set ac adlewyrchu themâu’r ddrama drwyddi draw.” Mae presenoldeb dŵr ar y llwyfan hefyd yn ychwanegu rhywbeth cyffrous a pheryglus o bosibl at y weithred, a fydd yn cynyddu lefel y cyffro i’r ddrama.

Wrth drafod ei phroses ddylunio mae Ruth yn pwysleisio pwysigrwydd cydweithio.

“Rwy’n siarad ag adrannau eraill ar yr un pryd, felly’n cael sgyrsiau gyda’n Dylunydd Goleuo, yn siarad â’r Adeiladwyr Setiau, yn siarad â’r artistiaid anhygoel sy’n paentio’r setiau, ac yn ceisio datrys sut rydyn ni’n mynd i wneud i’r cyfan weithio. Rwy’n gyffrous iawn i weld yr holl syniadau’n dod at ei gilydd.”

Mae rôl Theatr Torch fel yr unig dŷ cynhyrchu yng ngorllewin Cymru yn allweddol i hyn, gyda'r gwaith o adeiladu a phaentio setiau oll yn digwydd o dan un to yn eu gweithdy ar y safle.

Y rhan fwyaf cyffrous, meddai Ruth, fydd gweld sut mae cynulleidfaoedd yn ymateb: “Fy swydd i yw helpu’r gynulleidfa i gysylltu â’r stori’n weledol. Os yw’r lliwiau, y gweadau a’r awyrgylch yn dyfnhau’r profiad, hyd yn oed yn isymwybodol, yna rydyn ni wedi gwneud ein gwaith.” Mae hi’n gobeithio y bydd pobl yn sylwi ar gynildeb y dyluniad, yn enwedig y defnydd o liw. 

Mae Ruth, a’r cyfarwyddwr Chelsey Gillard, yn gwybod y bydd y dyluniad yn darparu’r awyrgylch perffaith ar gyfer drama a fydd yn gadael cynulleidfaoedd yn cwestiynu – ai eu dychymyg nhw oedd y cyfan, neu realiti dychrynllyd?

Bydd The Turn of the Screw yn ymddangos ar lwyfan Theatr Torch am gyfnod o dair wythnos o ddydd Mercher 8 Hydref i ddydd Sadwrn 25 Hydref. Tocynnau: £18-£28. I archebu tocynnau drwy'r wefan ewch i torchtheatre.co.uk / ffoniwch y Swyddfa Docynnau ar 01646 695267 eu gliciwch yma.

TORCH THEATRE NEWSLETTER

Get in the Spotlight!

Want to be the first to hear about upcoming performances, exclusive ticket offers, and behind-the-scenes action at the Torch Theatre? Subscribe to our newsletter and let the drama come to you.